چابهار در اسـتان سیســتان‌و بلوچستان تنها بندر اقیانوسی کشور است که در کرانه دریای عمان و اقیانوس هند قرار دارد که لنگرگاه آن قابلیت پهلوگیری کشتی‌های اقیانوس پیما را دارد، لذا این موضوع از لحاظ تجاری از اهمیت زیادی برخوردار است. این مهم سبب شد تا برای رونق هرچه بیشتر این بندر که نقش مهمی در رونق اقتصادی هرچه بیشترکشور و مردم منطقه دارد تسهیلات ویژه‌ای به تُجاری که از این بندر استفاده می‌کنند داده شود؛ موضوعی که موجب شد روز گذشته مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان‌وبلوچستان اعلام کند: «در این بندر ۳۰ درصد تخفیف هزینه تخلیه و بارگیری به ازای هر کانتینر وارداتی نسبت به دیگر بنادر اعمال می‌شود. همچنین برای کانتینر‌های ترانزیتی به افغانستان و کشور‌های آسیای میانه نیز علاوه بر این تخفیف ۳۰ درصد دیگر نیز تخفیف اعمال خواهد شد.» این تسهیلات درحالی ارائه می‌شود که علاوه برآن در زمینه هزینه انبارداری برای توقف کشتی در کنار اسکله نیز تخفیفات قابل توجهی درنظر گرفته شده است.
بندر چابهار در استان سیستان‌وبلوچستان به دلیل موقعیت راهبردی که نزدیک‌ترین راه دسترسی کشور‌های محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آب‌های آزاد است از اهمیت فراوانی برخوردار است. همچنین به دلیل موقعیت راهبردی و فاصله نزدیک زمینی و دریایی با بنادر و کشور‌های همجوار اقیانوس هند اهمیت بسیاری در زمینه تجاری، اقتصادی، گردشگری، ترانزیت کالا و مسافر برای سرمایه‌گذاران دنیا و به ویژه کشور‌های افغانستان و پاکستان دارد. از سویی دیگر نیز این بندر، به دلیل شرایط آب و هوایی‌اش قادر است در تمامی طول سال امکان انتقال کالا به آسیای میانه را فراهم کند. در کنار آن، یک شاهراه عمده که چابهار را به شاهراه قندهار - هرات متصل می‌کند و دو طرح ریلی نیز در دست اجراست که نخستین خط آهنی است که هندی‌ها ساخت آن را برعهده دارند و بندر چابهار را به منطقه «حاجیگک» متصل خواهد کرد. همچنین خط دوم که متخصصان داخلی درحال ساخت آن هستند، شهر هرات را به مشهد متصل می‌کند و از آنجا به سمت ترکیه ادامه خواهد یافت.
طرح توسعه بندر شهیدبهشتی چابهار
با وجود اینکه بندر چابهار در اول راه توسعه قرار دارد، اما در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در زمینه تجاری‌سازی آن انجام گرفته است که می‌توان به مواردی از قبیل: احداث دو پست اسکله کانتینری به طول ۶۴۰ متر و آبخور ۱۶ متر و سه پست اسکله چند منظوره به طول ۵۸۰ متر و به عمق ۱۴ متر و لایروبی ۱۷ میلیون متر مکعب تا عمق ۱۶ متر و استحصال اراضی به میزان ۱۹۵ هکتار اشاره کرد. این مهم موجب شده است این بندر توانایی خدمات انواع کالا اعم از عمومی، کانتینری، فله، مواد نفتی، کالای عمومی لنج‌ها، آبرسانی به شناور‌ها و نگهداری و پردازش کالا را داشته باشد. مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به بهره‌برداری از فاز اول طرح توسعه بندر چابهار در آینده نزدیک می‌گوید: «افتتاح این فاز و سایر فاز‌های طرح توسعه می‌تواند کمک زیادی به افزایش ظرفیت‌های این بندر کند. گفتنی است طرح توسعه بندر شهیدبهشتی چابهار با چشم‌انداز ۸۲ میلیون تن کالا با اجرای پنج فاز طراحی شده است که با اتمام فاز اول ظرفیت بندر از ۲/ ۵ میلیون تن به ۶ میلیون تن خواهد رسید. محمد راستاد با اشاره به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده دراین بندر می‌افزاید: «مذاکرات با کشور هند برای جذب سرمایه‌گذاری ۱۸۵ میلیون دلاری این کشور برای تجهیزات بندر چابهار رو به پایان است و به زودی بخشی از تجهیزات مورد نیاز این بندر توسط هند تأمین و نصب می‌شود.»
تخفیف ویژه به صاحبان کالا
از آنجا که برای رونق هر چه بیشتر بندر چابهار نیاز به برخی تشویقی احساس می‌شود، لذا این مهم باعث شد تا مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان‌وبلوچستان از برخی تخفیفات برای صاحبان کالا خبردهد. بهروز آقایی می‌گوید: «بندر چابهار هم‌اکنون ارزان‌ترین بندر ایران در هزینه‌های تخلیه و بارگیری، انبارداری و پهلوگیری کشتی است. در این بندر ۳۰ درصد تخفیف هزینه تخلیه و بارگیری به ازای هر کانتینر وارداتی نسبت به دیگر بنادر اعمال می‌شود. همچنین برای کانتینر‌های ترانزیتی به افغانستان و کشور‌های آسیای میانه نیز علاوه بر این ۳۰ درصد، ۳۰ درصد دیگر نیز تخفیف اعمال خواهد شد.» به گفته وی از آنجا که هزینه‌های قابل‌توجهی از حمل‌ونقل صرف انبارداری می‌شود، لذا برای انبارداری هم بندر چابهار تخفیفات ویژه در نظر گرفته شده که تخفیف ۸۵ درصدی نسبت به سایر بنادر ایران در انبارداری از جمله آن است. همچنین برای کاهش هزینه‌های دریایی هم که عمدتاً هزینه توقف کشتی در کنار اسکله است، تخفیفات ویژه‌ای در بندرچابهار به صاحبان کالا اعطا می‌شود که مهم‌ترین آن تخفیف ۸۰ درصدی توقف کشتی در کنار اسکله چابهار نسبت به سایر بنادر است.
روزنامه جوان - محمد سوری
